Van vrijdag 21 november tot maandag 24 november 2025 zal de stad Roermond het ondenkbare doen: zes gezinnen zullen volledig loskoppelen van het elektriciteitsnet — geen licht, geen verwarming, geen internet, geen koffiezetapparaat. Geen stroom. Alleen maar een noodpakket, een dagboek en een camera. Het is geen oefening. Het is een echte 72-uur-doodstilte. En het is de eerste keer dat Nederland zo’n experiment uitvoert — niet in een laboratorium, maar in de keuken, de woonkamer en de slaapkamer van gewone mensen.
Hoe het werkt: een dagboek zonder stroom
De Municipality of Roermond en de Safety Region North Limburg hebben de pilot ‘72 uur Zonder Stroom’ opgezet als onderdeel van hun programma Resiliente Samenleving. De zes deelnemende huishoudens, allemaal in Roermond gevestigd, hebben hun hoofdschakelaar bewust uitgeschakeld. Ze mogen geen generator gebruiken, geen zonnepanelen met accu’s, geen powerbank voor de laptop. Alles wat stroom nodig heeft, is uit. Wat blijft? Water, gas en de menselijke kracht. De gezinnen ontvangen een noodpakket met water, niet-verderfbare voedselvoorraden, batterijlampen, een eerste-hulpset en een vlogapparaat om hun ervaringen vast te leggen. Ze moeten elk uur noteren hoe het gaat: hoe koud het is, hoe ze eten, hoe ze met kinderen omgaan als het donker wordt, of hun ouders met een medische aandoening het redden.
Waarom nu? En waarom Roermond?
Het is geen toeval dat dit gebeurt in november. De gemiddelde temperatuur in Roermond ligt tussen 2 en 10 graden Celsius. De dagen zijn kort. Het is de perfecte test voor wat er gebeurt als de stroom uitvalt tijdens de winter. In de afgelopen jaren zijn er steeds vaker kortere stroomuitvallen geweest — door stormen, technische fouten of overbelasting. Maar wat als het langer duurt? Wat als het een dag, twee, drie dagen is? De meeste Nederlanders denken: ‘Dat gebeurt niet.’ Maar in Duitsland, in de Rijnlandregio, is dit al geëxperimenteerd. In Nederland? Nog nooit. En dat is precies het punt. De Safety Region North Limburg, die verantwoordelijk is voor crisisbeheer in 17 gemeenten met ongeveer 700.000 inwoners, wil weten: hoe kwetsbaar zijn we echt? En wie is het meest kwetsbaar?
De drie knelpunten: technologie, sociale hulp en voedsel
De organisatoren hebben drie kernvragen opgesteld. Ten eerste: hoe afhankelijk zijn we van digitale betalingen? Als de banken en de pinautomaten niet werken, hoe betaal je dan je boodschappen? Ten tweede: wat gebeurt er met ouderen, mensen met een handicap of mensen die alleen wonen? Zonder telefoon, zonder belletje bij de buurman, zonder video-call met de kinderen — hoe snel raken ze geïsoleerd? En ten derde: hoe snel stopt de voedselvoorziening? Als de supermarkten hun koelkasten niet meer kunnen koelen, en de vrachtwagens hun logistiek niet meer kunnen aansturen, hoe lang duurt het voordat de schappen leeg zijn?
De ethische kant: vrijwilligers, niet proefkonijnen
Er is geen dwang. Iedereen kan op elk moment stoppen. De deelnemers zijn vooraf grondig geïnformeerd, en er is een 24/7-telefoonlijn beschikbaar. Bovendien zijn er sensoren in de huizen die de temperatuur en beweging monitoren — niet om te bespioneren, maar om te voorkomen dat iemand onderkoeling oploopt. De organisatoren benadrukken: dit is geen ‘experiment met burgers’, maar een samenwerking met burgers. Ze willen niet alleen data verzamelen, maar ook verhalen. Want data vertelt je wat er gebeurt. Verhalen vertellen je waarom het gebeurt.
Wat komt er na 72 uur?
Op maandag 24 november, na precies 72 uur, wordt de stroom weer aangezet. Maar dan begint het echte werk. De deelnemers en de organisatoren zitten samen in een evaluatiegesprek. Ze bespreken: wat werkte? Wat niet? Wat had je nodig gehad? Wat was onverwacht? De resultaten worden verwerkt tot een rapport dat uiteindelijk op 31 maart 2026 wordt gepubliceerd. Als de uitkomsten sterk zijn — en de organisatoren verwachten dat ze dat zullen zijn — dan wordt de pilot in 2026 uitgebreid naar 20 of zelfs 30 huishoudens. En dan? Dan wordt het een standaardprocedureschema voor de hele regio. Misschien zelfs voor Nederland.
De grotere context: een land dat vergeten is hoe het is om zonder stroom te leven
De Nederlandse samenleving is zo verfijnd, zo efficiënt, zo digitaal geworden dat we ons niet meer kunnen voorstellen hoe het was om zonder elektriciteit te leven. Kinderen die nooit een kaars hebben aangestoken. Ouders die geen papieragenda hebben. Werkers die hun laptop niet kunnen opstarten zonder stroom. En nu, met klimaatverandering, geopolitieke spanningen en een oudere infrastructuur, wordt duidelijk: het kan plotseling uitvallen. Niet in een ander land. Niet in een film. Maar hier. Nu. En als het gebeurt, zijn we er niet op voorbereid. Dat is de boodschap van Roermond. Niet in paniek. Niet in angst. Maar met rust, met wetenschap, met menselijke ervaring.
Wat gebeurt er nu?
De Municipality of Roermond heeft al een online portal voor burgers opgezet waar mensen tips kunnen vinden om zich voor te bereiden — van het opslaan van water tot het maken van een noodplan met de buren. Maar er is geen link. Geen URL. Want het gaat niet om een website. Het gaat om een bewustzijn. En dat moet je niet vinden. Dat moet je voelen.
Frequently Asked Questions
Hoeveel huishoudens doen mee en wie zijn ze?
Er doen precies zes huishoudens mee, allemaal uit verschillijke wijken van Roermond. Ze zijn geselecteerd via een open oproep bij lokale initiatieven voor noodbereidheid, niet op basis van leeftijd, inkomen of gezinssamenstelling. De exacte adressen blijven anoniem om privacy te waarborgen. Alle deelnemers hebben een voorbereidingsbijeenkomst gevolgd en kunnen op elk moment stoppen zonder gevolgen.
Waarom 72 uur en niet minder of meer?
Een stroomuitval van minder dan vier uur is in Nederland al vrij zeldzaam, en boven de zeven dagen is het zo extreem zeldzaam dat het geen realistisch scenario meer is. 72 uur is de ‘gouden middenweg’: lang genoeg om echte problemen bloot te leggen, maar kort genoeg om veilig te blijven. Het is een realistische worst-case-scenario dat vaak voorkomt in andere Europese landen.
Wat gebeurt er met de resultaten?
De resultaten worden geanalyseerd en samengevat in een rapport dat op 31 maart 2026 wordt gepubliceerd. De bevindingen zullen direct worden gebruikt om de noodplannen van de Safety Region North Limburg te verbeteren — bijvoorbeeld door meer batterijlampen uit te delen aan kwetsbare groepen of door lokale netwerken van buren te versterken.
Kan ik ook meedoen als ik in een andere stad woon?
Op dit moment is het experiment beperkt tot Roermond, maar als de resultaten succesvol zijn, wil de gemeente het model uitbreiden naar andere gemeenten in Limburg en mogelijk elders in Nederland. In 2026 wordt een uitbreiding naar 20+ huishoudens overwogen. U kunt zich op de website van de gemeente inschrijven voor updates.
Waarom is dit belangrijk voor mij als ik geen probleem heb met stroomuitvallen?
Omdat stroomuitvallen nooit alleen zijn. Ze raken altijd ook anderen — je buurman met een hartpacemaker, je vriendin die alleen woont, de winkelhouder die zijn kassa niet kan gebruiken. Als je weet hoe het is om zonder stroom te leven, kun je beter helpen. En dat maakt de hele gemeenschap sterker. Het gaat niet om jouw stroom. Het gaat om onze samenleving.
Is dit een politiek project?
Nee. Het is een veiligheidsproject. Geen partij is betrokken. Geen minister heeft het goedgekeurd. Het is een samenwerking tussen de gemeente en de veiligheidsregio, gebaseerd op risicoanalyses uit 2023-2024. Het doel is niet politiek, maar praktisch: hoe zorgen we dat we in een crisis nog samen kunnen leven?