Van 4 tot 12 oktober 2025 trapt de gemeente Zeist de deuren open voor een van de meest levendige duurzaamheidsinitiatieven ooit: de Week van Samen Duurzaam Doen 2025. Geen top-down campagne, geen saaie informatiebrochures — maar een week vol kledingruilen op de dorpspleinen, proeverijen van lokale groenten, zwerfafval opruimen met de buren en workshops waar je echt iets mee naar huis neemt. Het is geen geheim dat duurzaamheid vaak als lastig wordt ervaren, maar hier? Het voelt als een feest. En dat is de bedoeling.
Het verhaal achter de week
De organisatie ligt in handen van Samen Duurzaam Zeist, een vrijwilligersnetwerk dat sinds 2022 werkt aan het verbinden van inwoners, ondernemers en scholen door middel van praktische acties. Hun ondersteuningsteam, bereikbaar via [email protected], helpt iedereen die een idee heeft: of het nu een klimaatcafé is in de bibliotheek, een reparatiecafé in de kerkzaal, of een groene picknick in Bosch & Duin. In sommige gevallen krijgen organisatoren zelfs een deels vergoeding voor kosten — een klein maar krachtig signaal: jullie werk telt.
De eerste activiteiten worden pas in september gepubliceerd, maar de verwachtingen zijn hoog. Want dit is geen gewone week. Het is een experiment in samenwerking. Waar andere gemeenten duurzaamheid vaak afhandelen met subsidies voor zonnepanelen, doet Zeist iets anders: ze maken het persoonlijk. Je ruilt een oude trui met je buurman, je leert van een lokale boer hoe je compost maakt, je gaat samen op pad om plastic op te rapen. Het is duurzaamheid als een verhaal — niet als een cijfer.
Een landelijke beweging, met een lokale twist
De Week van Samen Duurzaam Doen komt niet uit de lucht vallen. Het is een onderdeel van een grotere golf in Nederland. Op 30 september 2025 vond de Dag van de Duurzaamheid plaats, met 400 studenten en medewerkers die samen deelnamen aan workshops, een Green Market en het Klimaatcasino — een interactief spel dat de impact van keuzes visueel maakt. En het is geen uitzondering. In Eijsden-Margraten wordt sinds 2023 elk beleid beoordeeld op zijn effect op de natuur, ondersteund door de stichting Rechten van de natuur van Jessica. Wereldwijd zijn er ongeveer 500 projecten waar de natuur een stem krijgt — een idee dat ooit als raar leek, maar nu serieus wordt genomen.
Nationaal is de groene transformatie ook merkbaar. In 2024 steeg het opgestelde vermogen van zonnepanelen in Nederland met 18% ten opzichte van 2023. En voor het eerst werd er meer groene dan grijze stroom opgewekt — een mijlpaal, zoals bevestigd door Energieopwek.nl. De groei komt vooral van bedrijven, maar ook particulieren doen mee. Wereldwijd is 1 op de 5 nieuwe auto’s elektrisch. Noorwegen en China zijn koplopers, maar Nederland haalt snel op.
Wat komt er na de week?
De Week van Samen Duurzaam Doen is niet het eindpunt — maar het startpunt. Van 10 tot 16 november volgt de landelijke Klimaatweek, waarin gemeenten, bedrijven en bewoners samenwerken aan isolatie, warmtepompen en duurzame huizenrondes. In Zeist zullen veel van de ideeën uit oktober doorstromen naar november. Nieuwe ouders kunnen in steeds meer gemeenten een gratis Baby Groente Tas aanvragen. En het rijk investeert ruim 6.000 betaalbare woningen in de Haagse wijk Zuidwest tussen 2025 en 2029 — een belangrijke stap naar duurzaam wonen voor iedereen.
Maar het gaat niet alleen om stenen en stroom. Ook digitaal duurzaam wordt serieus genomen. De Rijksorganisatie voor Ondernemend Onderwijs (ODI) vraagt sinds november 2025: “Moet je echt op elke mail een antwoord geven als ‘ontvangen’ of ‘bedankt’?” Het antwoord: nee. En daarom is er sinds 31 oktober 2025 een Mini-fest toolkit beschikbaar — een praktische set met hulpmiddelen om teams aan te moedigen om bewuster met data om te gaan. Kleine gewoontes, grote impact.
De kracht van de menselijke verbinding
Wat deze week zo krachtig maakt, is dat ze geen technische oplossing aanbiedt — maar een menselijke. Je ziet je buurman weer. Je leert van iemand die een ander perspectief heeft. Je voelt dat je niet alleen bent in de strijd tegen klimaatverandering. Dat is wat de Samen Duurzaam Zeist-organisatie bedoelt met hun belofte: “Heb je na afloop geen energie opgedaan? Dan krijg je je geld terug.”
Deze week is geen marketingcampagne. Het is een herinnering: duurzaamheid is geen last, maar een kans. Een kans om samen iets te bouwen dat blijft. En het werkt. In Roerdalen stemde de gemeenteraad op 30 oktober 2025 voor het beleidsplan Natuurlijk Groen Roerdalen (2025–2050). In Zeist wordt er nu gewerkt aan de volgende editie: de Week van Samen Duurzaam Doen 2026. De exacte data staan nog niet vast. Maar de energie? Die is er al.
FAQ
Hoe kan ik als inwoner van Zeist meedoen aan de Week van Samen Duurzaam Doen?
Je kunt meedoen op drie manieren: als deelnemer, als organisator of als vrijwilliger. Als inwoner kun je gewoon komen naar de geplande activiteiten — van kledingruilen tot zwerfafval opruimen. Wil je zelf iets organiseren? Stuur een mail naar [email protected]. Ze helpen je met ideeën, logistiek en soms zelfs met een deels vergoeding van kosten. Geen ervaring nodig — alleen enthousiasme.
Waar vinden de activiteiten plaats en zijn ze toegankelijk voor iedereen?
De activiteiten vinden plaats in vijf locaties: Austerlitz, Bosch & Duin, Den Dolder, Huis ter Heide en het centrum van Zeist. Alle evenementen zijn gratis en toegankelijk voor mensen met een beperking. Er wordt bewust gekozen voor lokaal, openbare ruimtes — geen exclusieve locaties. Kinderen, ouderen en mensen met een andere moedertaal zijn welkom.
Waarom is deze week belangrijker dan andere duurzaamheidsacties?
Omdat het geen top-down campagne is, maar een bottom-up beweging. Terwijl andere initiatieven zich richten op technologie of wetgeving, focust deze week op menselijke verbinding. Het gaat niet om het perfecte zonnepaneel, maar om het gesprek dat ontstaat terwijl je samen een kledingruil organiseert. Dat bouwt vertrouwen — en vertrouwen is de basis van duurzame verandering.
Wat is de rol van de gemeente Zeist in dit initiatief?
De gemeente speelt een ondersteunende rol: ze bieden ruimte, communicatie en een klein budget voor vergoedingen. Maar de ideeën, energie en uitvoering komen volledig van burgers, scholen en lokale ondernemers. Het is een voorbeeld van ‘gouvernance met de mens in het midden’ — waarover veel gesproken wordt, maar weinig werkelijk wordt gedaan. Zeist doet het.
Zijn er al succesverhalen van eerdere edities?
Ja. In 2023 organiseerden drie scholen een ‘Reparatiedag’ waarbij 140 kapotte apparaten werden gerepareerd — en daarmee 2,3 ton CO2 bespaard. In 2024 trok een kledingruil in Huis ter Heide meer dan 800 bezoekers, met 3.200 kledingstukken die nieuw leven kregen. Deze successen worden nu opgepakt als inspiratie voor 2025 — en de volgende editie is al in de planning.
Hoe zit het met de digitale component van de week?
Er zijn sociale-media-templates beschikbaar voor deelnemers om hun activiteiten te promoten op Instagram, Facebook en LinkedIn. Maar er is ook een bewuste keuze gemaakt om niet te veel afhankelijk te zijn van digitale tools. De focus ligt op fysieke ontmoetingen. Wel wordt er gewerkt aan ‘slimmer digitaal werken’ — zoals de vraag of je echt op elke mail ‘ontvangen’ hoeft te reageren. Dat is een kleine, maar krachtige stap in de richting van duurzaam digitaal gedrag.